درک مطلب
ضَعْ فِي الْفَراغِ كَلِمَةً مُنَاسِبَةً حَسَبَ نَصِّ الدَّرْسِ.
١- توجد غاباتٌ جَمِيلَةٌ مِنْ أَشْجَارِ الْبَلُوطِ في (فراغ) إيلام و لُرستان.
٢- قَدْ يَبْلُغُ ارْتِفاعُ بَعْضِ أَشْجَارِ السَّكويا أَكثَرَ مِنْ (فراغ) مِتْرٍ.
٣- تَحْمِلُ شَجَرَةُ الْخُبْزِ أَثماراً في نِهَايَةِ (فراغ) كَالْخُبْزِ.
٤- تَنْمو أثمارُ الْعِنَبِ الْبَرازيلي عَلَى (فراغ) شَجَرَتِهِ.
پاسخ و معنی درک مطلب درس سوم عربی یازدهم
این تمرین برای سنجش درک جزئیات متن درس **«عَجَائِبُ الْأَشْجَارِ»** طراحی شده است. پاسخها باید دقیقاً از متن درس استخراج شوند.
1. **توجَدُ غاباتٌ جَمِيلَةٌ مِنْ أَشْجَارِ الْبَلُوطِ في (مُحَافَظَتَيْ) إيلام و لُرستان.**
* **ترجمه:** جنگلهای زیبایی از درختان بلوط در **دو استان** ایلام و لرستان وجود دارد.
2. **قَدْ يَبْلُغُ ارْتِفاعُ بَعْضِ أَشْجَارِ السَّكويا أَكثَرَ مِنْ (مِئَةِ) مِتْرٍ.**
* **ترجمه:** ممکن است ارتفاع برخی از درختان سکویا بیشتر از **صد** متر برسد.
3. **تَحْمِلُ شَجَرَةُ الْخُبْزِ أَثماراً في نِهَايَةِ (أَغصانها) كَالْخُبْزِ.**
* **ترجمه:** درخت نان میوههایی شبیه به نان را در انتهای **شاخههایش** دارد.
4. **تَنْمو أثمارُ الْعِنَبِ الْبَرازيلي عَلَى (جِذْعِ) شَجَرَتِهِ.**
* **ترجمه:** میوههای انگور برزیلی بر روی **تنهٔ** درختش رشد میکنند.
---
قواعد: المعرفة و النکرة
اسم معرفه اسمی است که نزد گوینده و شنونده یا خواننده شناخته شده است؛ اما اسم نکره ناشناخته است. مهمترین نشانه اسم معرفه داشتن «ال» است؛ مثال:
جاءَ مُدرس. معلمی آمد. (نکره)
جاءَ الْمُدَرِّسُ. معلم آمد. (معرفه)
**قاعدهٔ ترجمه:** معمولاً هرگاه اسمی به صورت نکره بیاید و همان اسم دوباره همراه «الـ» تکرار شود، میتوان الف و لامش را «این» یا «آن» ترجمه کرد؛ مثال:
رأيتُ أفراساً. كانتِ الْأَفْراسُ جَنبَ صاحبها. (اسبهایی را دیدم. آن اسبها کنار صاحبشان بودند.)
اخْتَبِرْ نَفْسَكَ : تَرْجِمْ ما يَلي حَسَبَ قَوَاعِدِ الْمَعْرِفَةِ وَ النَّكِرَةِ.
١. اللهُ نُورُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشكاةٍ فيها مصباح. المصباح في زُجَاجَةٍ. الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوكَبُ دُرَيّ. (النور : ٣٥)
٢. ... أرسلنا إلى فِرْعَونَ رَسُولاً فَعَصَى فِرعَونُ الرَّسُولَ ... (المزمل : ١٥ و ١٦)
٣. عالِمٌ يُنتَفَعُ بِعِلْمِهِ، خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ. (رَسُولُ اللَّهِ)
پاسخ و معنی قواعد (معرفه و نکره) درس سوم عربی یازدهم
این بخش به توضیح قواعد **اسم معرفه** (شناخته شده) و **اسم نکره** (ناشناخته) و نحوهٔ صحیح ترجمهٔ آنها میپردازد. مهمترین نشانهٔ معرفه، داشتن **«ال»** است.
## ترجمهٔ عبارات بر اساس معرفه و نکره
1. **اللهُ نُورُ السَّماواتِ وَالْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشكاةٍ فيها مصباح. المصباح في زُجَاجَةٍ. الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوكَبُ دُرَيّ.**
* **تحلیل:** **مِشْكاةٍ** و **مِصْباح** در ابتدا نکره آمدهاند (بدون ال). اما در ادامه، **الْمِصْبَاحُ** و **الزُّجَاجَةُ** با **«ال»** آمده و معرفه شدهاند و باید با **«این»** یا **«آن»** ترجمه شوند.
* **ترجمهٔ صحیح:** خداوند نور آسمانها و زمین است. مَثَل نور او همچون **چراغدانی** است که در آن **چراغی** است. **آن چراغ** در **شیشهای** است. **آن شیشه** گویی **ستارهای** درخشان است.
2. **... أرسلنا إلى فِرْعَونَ رَسُولاً فَعَصَى فِرْعَونُ الرَّسُولَ ...**
* **تحلیل:** **رَسُولًا** در جملهٔ اول **نکره** آمده است (پیامبری). در جملهٔ دوم با **«ال»** تکرار شده و **معرفه** است (آن پیامبر).
* **ترجمهٔ صحیح:** ... به سوی فرعون **پیامبری** فرستادیم، پس فرعون از **آن پیامبر** سرپیچی کرد.
3. **عَالِمٌ يُنْتَفَعُ بِعِلْمِهِ، خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ عَابِدٍ.**
* **تحلیل:** کلمات **عَالِمٌ** و **عَابِدٍ** نکره هستند و باید به صورت ناشناخته ترجمه شوند.
* **ترجمهٔ صحیح:** **دانشمندی** که از دانشش سود برده شود، **بهتر از هزار عابد** است.
---
تمرین ۱ (معادلسازی)
التَّمرينُ الْأَوَّلُ : أَيُّ كَلِمَةٍ مِن كَلِماتِ مُعجَمِ الدَّرْسِ تُناسِبُ التَّوضيحاتِ التَّالِيَةَ؟
١. مساحَةٌ مِنَ الْأَرْضِ، حَولَهَا الْمَاءُ مِن كُلِّ جِهَةٍ.
٢. بَحْرٌ يُعادِلُ ثُلْثَ الْأَرْضِ تَقريباً.
٣. الَّذي يُعْطِيهِ اللهُ عُمراً طويلاً.
٤. صِفاتُ أَحَدٍ أَوْ شَيْءٍ.
٥. ساقُ الشَّجَرِ.
پاسخ و معنی تمرین ۱ درس سوم عربی یازدهم
در این تمرین باید برای هر تعریف، کلمهٔ معادل آن را از واژهنامهٔ درس **«عَجَائِبُ الْأَشْجَارِ»** (صفحهٔ ۳۶) پیدا کنید.
1. **«مساحَةٌ مِنَ الْأَرْضِ، حَولَهَا الْمَاءُ مِن كُلِّ جِهَةٍ.»**
* **ترجمه:** مساحتی از زمین که آب آن را از هر جهت احاطه کرده است.
* **کلمهٔ مناسب:** **جُزُر** (جزیرهها) (نزدیکترین کلمه به معنی جزیره).
2. **«بَحْرٌ يُعادِلُ ثُلْثَ الْأَرْضِ تَقريباً.»**
* **ترجمه:** دریایی که تقریباً یک سوم زمین است.
* **کلمهٔ مناسب:** **المحيط الْهَادِي** (اقیانوس آرام).
3. **«الَّذي يُعْطِيهِ اللهُ عُمراً طويلاً.»**
* **ترجمه:** کسی (یا چیزی) که خداوند به او عمر طولانی میدهد.
* **کلمهٔ مناسب:** **مُعَمَّر** (کهنسال).
4. **«صِفاتُ أَحَدٍ أَوْ شَيْءٍ.»**
* **ترجمه:** صفات یک فرد یا یک چیز.
* **کلمهٔ مناسب:** **مُواصَفات** (ویژگیها).
5. **«ساقُ الشَّجَرِ.»**
* **ترجمه:** تنهٔ درخت.
* **کلمهٔ مناسب:** **جِذْع** (تنه).
---
محمد صالح قاسملو
1403/01/28
خوبه 👍